Lời dẫn: Xu hướng bùng nổ của AI Tạo Sinh
AI đang tạo nên cơn sốt khắp nơi trên nhiều nền tảng. Mở LinkedIn, đọc tin tức hay tham gia sự kiện bạn luôn thấy các thuật ngữ như ChatGPT, AI Copilot, DeepSeek cùng nhiều công cụ tự động hóa hứa hẹn mang đến những thay đổi đột phá. Từ sáng tạo nội dung marketing đến chatbot tương tác với khách hàng, phạm vi ứng dụng công nghệ này phủ sóng mạnh. Chủ đề AI không chỉ giới hạn trong hội thảo chuyên ngành mà còn lan tỏa đến văn phòng, giảng đường đại học, và thậm chí quán trà đá vỉa hè.
Tuy nhiên, câu hỏi đáng chú ý là: AI Tạo Sinh (Generative AI hay GenAI) hay thực sự là công cụ chuyển đổi toàn diện cho doanh nghiệp, đặc biệt ở Việt Nam?
AI dự kiến đóng góp 15,7 nghìn tỷ USD cho kinh tế toàn cầu năm 2030 (theo PwC), định hình lại ngành nghề và thúc đẩy sự cạnh tranh mới. Trong khi doanh nghiệp toàn cầu tăng tốc ứng dụng GenAI, phần lớn doanh nghiệp Việt Nam mới bắt đầu tìm hiểu. Các lãnh đạo chưa rõ phương hướng, lựa chọn công cụ và đánh giá kết quả. Nhiều doanh nghiệp vẫn đang nghiên cứu để khai thác AI.
Cơ hội của doanh nghiệp Việt Nam rất lớn. Nhưng câu hỏi không phải là AI có mang lại lợi ích nữa mà là: làm sao để ứng dụng GenAI thực tế?
Bài viết phân tích thực trạng và các hiểu lầm về GenAI; cập nhật ứng dụng AI tại Việt Nam; giới thiệu các trường hợp thành công; và đề xuất lộ trình áp dụng AI.
1. AI – Phân biệt cường điệu và thực tế
Sự phát triển của AI gây ra nhiều kỳ vọng và hiểu lầm cho doanh nghiệp. Một số công ty kỳ vọng AI thay đổi toàn diện tức thì, trong khi khác lại cho rằng AI khó áp dụng. Truyền thông đưa tin về đột phá như dự án Stargate (OpenAI), Grok (xAI), DeepSeek và Manus AI (Trung Quốc) kích thích kỳ vọng. Vậy, AI thực sự mang lại gì, và giới hạn nào để tránh kỳ vọng sai lầm? Doanh nghiệp Việt cần tập trung vào ứng dụng thực tế thay vì chạy theo xu hướng.
Điều gì thúc đẩy cơn sốt AI?
Ba yếu tố chính thúc đẩy AI:
(1) Tiến bộ khoa học và công nghệ,
(2) Đầu tư từ các ông lớn như OpenAI, Google, Microsoft, ByteDance,
(3) Mở rộng ứng dụng AI trong hoạt động doanh nghiệp.
Các tiến bộ vượt trội trong AI Tạo Sinh như ChatGPT, DeepSeek, copyright 1.5, Grok cùng Tác nhân AI và công cụ tự động hóa thay đổi vận hành doanh nghiệp. Bên cạnh kỳ vọng tăng hiệu suất, AI cũng gây tranh cãi về tác động nhân sự.
Quan niệm sai lầm và thực tế
AI không vận hành hiệu quả nếu thiếu giám sát, cần tinh chỉnh và tích hợp.
Sai lầm phổ biến là AI thay thế hoàn toàn con người, trong khi thực tế AI không thể thay thế tư duy sáng tạo.
Nhiều doanh nghiệp đầu tư AI theo phong trào, dẫn đến thiệt hại. Thành công không chỉ là công nghệ.
AI Tạo Sinh mang lại giá trị thực tế
GenAI tối ưu quy trình vận hành nếu triển khai có chiến lược.
Ví dụ: Morgan Stanley dùng GPT-4 hỗ trợ tư vấn tài chính (openai.com). Salesforce Einstein GPT tự động hóa bán hàng (salesforce.com).
GenAI là trợ thủ đắc lực như AI Copilot, AI Agents, giảm tải công việc lặp lại. GenAI tăng năng suất và giá trị chiến lược (mitsloan.mit.edu).
Doanh nghiệp có chiến lược sẽ tận dụng tối đa tiềm năng AI, không có kế hoạch sẽ thất bại.
Vượt qua rào cản để ứng dụng AI hiệu quả tại Việt Nam
2. AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Cơ hội và Thách thức
Việt Nam tăng cường phát triển AI khu vực, với sự đầu tư mạnh mẽ. Chiến lược quốc gia 2021–2030 hướng tới trung tâm đổi mới sáng tạo AI (chinhphu.vn).
Thị trường AI Việt Nam tăng trưởng 28% mỗi năm đến 2030 (jdi.group). Các lĩnh vực ứng dụng chính: hỗ trợ ra quyết định.
Tập đoàn lớn như NVIDIA, Google hợp tác đầu tư trung tâm nghiên cứu more info AI; VinAI, FPT.AI phát triển mô hình AI đặc thù cho Việt Nam.
Thách thức khi triển khai GenAI tại Việt Nam
• Thiếu nhân lực AI chuyên sâu.
• Chi phí triển khai cao.
• Hạn chế về hạ tầng tính toán.
• Rào cản ngôn ngữ, mô hình chưa tối ưu tiếng Việt.
• Lo ngại pháp lý.
Mặc dù vậy, với chính sách hỗ trợ, Việt Nam có nền tảng thuận lợi.
3. Các lĩnh vực AI Tạo Sinh chứng minh giá trị thực
• Tài chính – Ngân hàng: tự động hóa báo cáo, phát hiện gian lận, mô hình rủi ro. Ví dụ Kompato AI tối ưu thu hồi nợ.
• Tiếp thị và Bán hàng: tự động tạo nội dung, cá nhân hóa thông điệp, tối ưu kịch bản tư vấn như Teampal AI, Revve AI.
• Bán lẻ & Thương mại điện tử: trợ lý mua sắm thông minh, đề xuất cá nhân hóa, tìm kiếm hình ảnh bằng AI.
• Chuỗi cung ứng & Sản xuất: tối ưu logistics, bảo trì dự đoán, tự động hóa sản xuất (Aitomatic).
GenAI tăng mức độ tự động hóa.
4. Xu hướng tiếp theo AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Tùy biến theo ngành
Doanh nghiệp đang chuyển hướng ứng dụng AI sâu hơn với AI Agents học hỏi tối ưu hiệu quả vận hành.
Các mô hình AI được tối ưu cho ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam như PhoGPT, VinaLLaMA, Arcee-VyLinh giúp phù hợp môi trường doanh nghiệp.
Ứng dụng BI với GenAI
Công cụ BI tích hợp GenAI như Power BI, Tableau giúp truy vấn ngôn ngữ tự nhiên, hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng.
AI Agents và Agentic AI
AI Agents có khả năng tối ưu hành vi. Agentic AI còn tự cải tiến, cộng tác đa phòng ban, áp dụng trong tài chính, marketing, CNTT.
AI Copilot trong vận hành
Trợ lý AI tích hợp ERP, CRM, HRM giúp tự động hóa, hỗ trợ nhân viên làm việc hiệu quả hơn.
Tự động hóa xử lý tài liệu
GenAI xử lý hợp đồng, hồ sơ vay vốn, biểu mẫu pháp lý giúp giảm sai sót, nâng cao tốc độ và tuân thủ.
Hệ thống truy xuất kiến thức doanh nghiệp thông minh
Kết hợp RAG, GenAI hỗ trợ nhân viên truy vấn thông tin nội bộ bằng ngôn ngữ tự nhiên nhanh chóng.
5. Triển khai AI hiệu quả tại Việt Nam: Bước đi
• Xác định mục tiêu kinh doanh rõ ràng.
• Đảm bảo quản lý dữ liệu tốt.
• Tích hợp AI vào quy trình hiện tại.
• Triển khai thử nghiệm từng bước và mở rộng khi đạt kết quả.
• Thiết lập quy trình cải tiến để nâng cao hiệu quả.
AI tại Việt Nam: Chuyển cơn sốt truyền thông thành giá trị thực tế.
AI tối ưu hoạt động ở tài chính, bán lẻ, marketing, vận hành.
Doanh nghiệp cần tích hợp AI chiến lược để không bị bỏ lại phía sau.
Thông điệp chính cho lãnh đạo:
• AI là lợi thế cạnh tranh.
• Tập trung nâng cao năng suất và tối ưu chi phí.
• Triển khai AI có kế hoạch để tạo tác động rõ ràng.
• Giải pháp AI tối ưu cho Việt Nam giúp phù hợp bối cảnh kinh doanh.
• AI hỗ trợ con người.
Doanh nghiệp thử nghiệm và mở rộng hiệu quả trong ứng dụng AI.
AI là yếu tố bắt buộc trong cuộc đua cạnh tranh.
Câu hỏi cuối cùng: Doanh nghiệp bạn sẽ là người dẫn đầu kỷ nguyên AI?